Tập thể dục giúp phục hồi trí não khi bị mất ngủ
Một giấc ngủ chất lượng có nhiều tác động tích cực đối với hoạt động của nhận thức, trí nhớ, khả năng tập trung, điều khiển cảm xúc. Nếu sau một đêm không ngon giấc, tập thể dục trong vòng 20 phút có thể giúp bạn lấy lại hoạt động bình thường của não bộ.
Nếu bạn có một đêm mất ngủ, khi thức dậy, bạn thường cảm thấy choáng váng và mất đi khả năng tập trung. Theo một nghiên cứu mới đây, có thể đảo ngược những hậu quả này bằng một buổi hoạt động thể chất.
Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí khoa học Sinh lý học và Hành vi, tiết lộ rằng thể thao có thể bù đắp những tác động tiêu cực của giấc ngủ ban đêm bị gián đoạn đối với hoạt động bình thường về nhận thức của não bộ vào ban ngày.
Mất ngủ gây nhiều hệ lụy cho sức khỏe, nhất là hoạt động của não bộ.
1. Lợi ích của tập thể dục đối với giấc ngủ
Tập thể dục thường xuyên giúp cải thiện giấc ngủ cho nhiều người. Mối quan hệ giữa tập thể dục và giấc ngủ đã được nghiên cứu rộng rãi trong nhiều năm qua. Tập thể dục ở mức độ vừa phải đến mạnh có thể tăng chất lượng giấc ngủ cho người lớn bằng cách giảm thời gian bắt đầu vào giấc ngủ, giảm thời gian thức giấc trong đêm… Ngoài ra, hoạt động thể chất có thể giúp giảm bớt cơn buồn ngủ vào ban ngày.
Tập thể dục cũng có thể cải thiện giấc ngủ theo những cách gián tiếp. Hoạt động thể chất ở mức độ vừa phải đến mạnh mẽ có thể làm giảm nguy cơ tăng cân quá mức, giảm các triệu chứng của hội chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn – OSA (khoảng 60% các trường hợp OSA trung bình đến nghiêm trọng được cho là do thừa cân, béo phì), do đó giúp họ ngủ ngon hơn.
2. Tập thể dục cải thiện và duy trì năng lực nhận thức
Giấc ngủ có ảnh hưởng lớn đến khả năng tập trung và năng lực nhận thức trong ngày. Việc thiếu ngủ có thể gây tổn hại đến khả năng tập trung, khả năng phán đoán và trạng thái cảm xúc.
Thiếu ngủ, rối loạn giấc ngủ dẫn đến tình trạng thiếu oxy, làm giảm nồng độ oxy trong máu. Vì vậy, các nhà khoa học từ Đại học Portsmouth (Vương quốc Anh) đã tìm cách để ứng phó với tình trạng này.
Nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra rằng năng lực nhận thức sẽ được cải thiện sau một buổi tập thể dục cường độ vừa phải, bất kể trạng thái ngủ hay mức oxy của một người.
Tập thể dục cải thiện hoặc duy trì hiệu suất nhận thức, ngay cả khi lượng oxy giảm. Việc tập luyện cũng cải thiện tình trạng tê liệt đầu óc sau khi bị thiếu ngủ toàn bộ hoặc thiếu ngủ một phần.
3. Tập bao lâu đủ để phục hồi tâm trí?
Không cần thiết phải tập luyện trong vài giờ để lấy lại các khả năng của cơ thể. Thử nghiệm với những người đã ngủ 5 giờ mỗi đêm trong ba ngày và những người trải qua một đêm không ngủ. Trong cả hai trường hợp, tất cả những người tham gia đều nhận thấy sự cải thiện về năng lực nhận thức của họ sau khoảng thời gian 20 phút đạp xe. Vì vậy, 20 phút chơi thể thao mỗi ngày đủ để phục hồi khả năng tập trung và các năng lực của não bộ.
Thomas Williams, đồng tác giả nghiên cứu nêu rõ: Thể thao làm gia tăng lưu lượng máu não cũng như thay đổi lượng hormone điều hòa trong não và một số yếu tố tâm sinh lý như hưng phấn. Vận động là liều thuốc cho cơ thể và não bộ.
4. Lựa chọn các môn thể thao sức bền giúp ngủ ngon
Để có được những đêm ngon giấc, các môn tập luyện sức bền là phù hợp nhất vì chúng cung cấp lượng endorphin lớn nhất. Đi bộ, chạy (không ngắt quãng), đạp xe, bơi lội, chơi golf, yoga, thái cực quyền và pilates (những động tác giúp tăng độ dẻo dai và sức bền cho cơ bắp)… rất hiệu quả đối với giấc ngủ. Chúng ta có thể thêm “thể dục xanh” như làm vườn…
Ngược lại, những môn thuộc loại cardio (làm tăng nhịp tim của người tập như gym, quần vợt, karate, chạy quãng ngắn…) đánh thức cơ thể bằng cách sản xuất adrenaline, cortisol và testosterone, đồng thời làm tăng nhiệt độ cơ thể. Trong khi muốn đi vào giấc ngủ, cơ thể cần hạ nhiệt. Vì vậy những môn thể thao loại này có thể khiến bạn khó đi vào giấc ngủ hơn.
